Als ervaringsdeskundige moedermaffia 0.5 wil ik je toch eens meenemen naar het verleden. Lang lang geleden in een buitenwijk hier ver vandaan, leefde een gemeenschap, bestaande uit voornamelijk gescheiden vrouwen met kinderen. Een straat verder alleen maar arbeidsmigranten. Een andere straat werd voornamelijk verhuurd aan traditionele Nederlandse gezinnen. We schrijven Den Bosch, eind jaren 70 van de vorige eeuw.
Steunsysteem van moeders.
Wij speelden buiten. En er was altijd wel een moeder die er een oog op had. Of niet, want dat kon gewoon. Maar werd er een zoon of dochter gezocht, dan was dat binnen acht minuten geregeld. Want anders had het betreffende kind een probleem want dan was ze niet in de wijk gebleven. Op een dag moest ik van mijn moeder de buurvrouw op de hoek gaan waarschuwen dat er inspecteurs van de hondenbelasting door de wijk gingen. Toen die bij ons waren geweest, gingen er na een paar minuten opvallend veel mensen hun hond eens goed uitlaten. Kwam er een ex vervelen, trof ie niemand thuis, want al van verre gespot.
Tegenwoordig gaat dat anders
Je zou dat netwerk zonder Whatsapp moedermaffia kunnen noemen. Georganiseerde structuur, plegen strafbare feiten. Het kwam best in de buurt. Daardoor konden er wel gewoon touwtjes uit de deur hangen. En jij je huishouden doen, en je kinderen veilig laten spelen. De techniek is er flink op vooruitgegaan sinds die tijd. De moedermaffia niet zo las ik op social media. En dan is het zeker waar, dat weet iedereen. Tegenwoordig functioneert het steunsysteem amper nog. De meest gehoorde klacht is dat men elkaar liever de maat neemt, maar geen oog meer heeft voor elkaars noden. Jullie moeders klagen alleen maar over hoe een ander het niet goed doet in verzorging, opvoeding of onder sociale druk. Die laatste kan iedereen zich voor de geest halen: Da’s dat aparte mens die echt alleen maar zichzelf is, en wars is van normale conventies. Zij neemt de wereld daardoor anders waar.
Wat er niet goed gaat
De rest is vooral bezig met de ander, het werk, of hoe druk druk druk ze het hebben. En dan is je vergelijken met je buren, om te bepalen wat de maatschappij van je verwacht, en hoe dat zich moet afspiegelen naar de buitenwereld, je enige mogelijkheid nog. Want je hebt geen tijd. Druk druk druk.
Naar jezelf kijken
En naar jezelf kijken, dat is veel te confronterend. En dus is de moedermaffia geen geuzennaam meer voor een van de beste voorbeelden van inclusieve samenleving, maar een clubje zuurpruimen dat elkaar de maat neemt.
Terug in de tijd
Toen pakte je gauw je fiets, riep tegen je buurvrouw dat je de cocosmelk voor het eten van vanavond was vergeten, en je die gauw even ging halen. Meestal gevolgd door de vraag of buurvrouw ook nog iets moet. Dan vertrek je en komt het eerste halfuur niet terug. Achterdeur staat wagenwijd open, schuur niet op slot. En je kinderen weten van niks. “Hey buurvrouw, weet jij waar mijn moeder is?” was de standaard vraag van een kind dat een leeg huis aantrof bij thuiskomst. Nooit iets geks gebeurt.
Daar moet het weer naartoe
Om onze kinderen weer te laten bewegen, ons wat rust in huis te gunnen, en gewoonweg omdat het geweldig zou zijn, moeten we terug naar dat systeem van toen. En ik zal je uitleggen waarom dat de oplossing van heel veel problemen is.
Al 20 jaar populisme
Een aantal vaststellingen: Geert Wilders waarschuwt ons nu al zo’n 20 jaar voor onze buren met het islamitisch geloof. Ze radicaliseren, blazen van alles op, of zitten in de drugshandel. Maar nu woon je al die tijd al langs de van oorsprong Turkse familie links van je, en een Marokkaanse familie rechts van je, en al die tijd is er niks ontploft. Sterker, jouw buren vloeken ook gewoon mee als Charlie Hebdo wordt gereorganiseerd, of de Londonse metro wordt verbouwd door IS, ISIS, al-Qaida, of de jihad voor de bevrijding van het om de hoek gelegen Palestinapleintje. Het blijken toch net gewone mensen te zijn, en net zo hard te werken als jij.
Van je buren moet je het hebben
Nou, dus die hele islamofobie, door Wilders zorgvuldig gevoed en in stand gehouden, kan zo langzaamaan wel de allesbrander in. Ook kan je vaststellen dat we allemaal alleen maar ons best proberen te doen. Ook heb je eigenlijk best graag goed contact met je buren, de wijk en zijn inwoners. En als jij nou gewoon eens een beetje ontspant, dan zal je buur vast ook wel ontdooien, en kom je elkaar vanzelf buiten tegen.
Geen tijd meer.
En als dat gaat werken, heb je geen tijd meer te klagen. Want dan ben je, naast zorgen voor je gezin, alleen nog maar bezig met elkaars noden. En elkaar waarschuwen als er weer eens belastingfraude kan worden gepleegd. Thuis houd je tijd over want je jaagt de blagen, net als de buren, lekker naar buiten. Om wat te doen? Kijk maar ff. Het begint meestal met modder aan je schoenen. Jij bent al productiever als je thuis werkt. En is het nog rustiger ook. En kijk je uit de raam, dan zie je hun conditie en afweersysteem groeien. Plus dat ze er socialer van worden.
Misdaadcijfers liegen er niet om
In zo’n inclusieve mini samenleving dalen de misdaadcijfers, verbeterd het leefklimaat en zijn minder andersoortige incidenten. Een klein nadeel: belastinginkomsten dalen onverklaarbaar. Vooral bij de hondenbelasting. Maar verder alleen maar voordelen.
Als ambassadeur inclusieve maatschappij, bemoei ik me graag met de mensen thuis
En vandaar dat ik hier pleit voor de terugkeer naar de tijd van toen. Dat klinkt alsof ik oud begin te worden en alles van vroeger als beter ga bestempelen, maar dat is niet zo. Slechts de terugkeer van de ouderwetse echte moedermaffia, en buitenspelende kinderen. Sociale controle en weer touwtjes uit de brievenbus, die Jan Terlouw zo terecht benoemde als een teken van de achteruitgang van de huidige maatschappij. Verdere verduidelijking van mijn standpunt vindt u in het bijbehorende podcast met dezelfde titel als dit blog. De link erheen vindt u bovenaan deze pagina.
Stefan Vlaminckx